En de definities en synoniemen:
Kenmerk | Definitie | Synoniemen | |
DOELMATIGHEID | Mate waarin het proces de beoogde doelen realiseert en bijdraagt aan het bedrijfsresultaat en de kritische succesfactoren van de organisatie (effectiviteit) |
| |
Geschiktheid | Mate waarin het proces geschikt is voor de organisatie en medewerkers om de bedrijfsdoelstellingen te realiseren of ondersteunen | Productiviteit | |
Beschikbaarheid | Mate waarin het proces op elk moment (7×24) uitgevoerd kan worden | Continuïteit | |
Verankering | Mate waarin het proces daadwerkelijk is ingebed en wordt nagevolgd in de organisatie en de werkwijze en systemen daarbinnen | Navolging, Invoering, Populariteit | |
Klantgerichtheid | Mate waarin het proces (en de medewerkers) gericht zijn op dienstverlening aan interne of externe klanten | Stakeholder-oriëntatie | |
Volledigheid | Mate waarin het proces compleet is en een hele transactie, een hele keten ‘van klant tot klant’, of van initiatie tot eindresultaat beslaat | Waardeketen, end-to-end | |
Beveiliging | Mate waarin het proces beveiliging biedt tegen misbruik, fraude en ongeoorloofde toegang tot gegevens en systemen | Autorisaties, Veiligheid, Security | |
WERKBAARHEID | Mate en gemak waarmee het proces voor organisatie en medewerkers uitvoerbaar en haalbaar is |
| |
Begrijpelijkheid | Mate waarin het proces duidelijk, overzichtelijk en begrijpelijk is voor degenen die het uitvoeren en beheren | Leerbaarheid | |
Volwassenheid | Mate waarin het proces bewezen heeft adequaat en zonder problemen uitgevoerd te kunnen worden |
| |
Herhaalbaarheid | Mate waarin het proces tot dezelfde resultaten leidt, op verschillende momenten, onder verschillende omstandigheden en bij verschillende medewerkers |
| |
Fouttolerantie | Mate waarin het proces bestand is tegen onoordeelkundig en foutief werken en tegen foute invoer uit andere systemen of processen | Robuustheid (zie ook Flexibiliteit, Regelvermogen) | |
Ondersteuning | Mate waarin ondersteuning beschikbaar is in de vorm van voorzieningen in de organisatie (helpdesk, support) |
| |
Documentatie | Mate waarin actuele, volledige, onderhoudbare en toegankelijke documentatie beschikbaar is voor onderhoud (ontwerpdocumentatie, processchema's en -specificaties) en uitvoering (procedures en werkinstructies) | Beschrijving, Ontwerp, Handleiding | |
FLEXIBILITEIT | Mate waarin het proces onder verschillende omstandigheden werkbaar en doelmatig blijft, en geen keurslijf wordt |
| |
Implementeerbaarheid | Gemak en snelheid waarmee het proces is in te voeren in de organisatie | Universaliteit, Cultuuronafhankelijkheid, Inpasbaarheid, Herbruikbaarheid, Localiseerbaarheid | |
Onafhankelijkheid | Mate waarin het proces ook in een andere context, locatie, taal, cultuur kan functioneren, binnen of buiten de organisatie |
| |
Robuustheid | Mate waarin het proces is berekend op verschillen in werkwijze en op medewerkers die zelfstandig beslissen, bijvoorbeeld om slechts een deel van het proces uit te voeren | Degradeerbaarheid. (Empowerment, Pro-activiteit) | |
Herstartbaarheid | Mate waarin het proces gestopt en op een later tijdstip en/of door een andere medewerkers hervat kan worden zonder dat dat tot problemen leidt |
| |
Wijzigbaarheid | Mate waarin het proces snel en zonder onbedoelde effecten veranderd, vernieuwd, geoptimaliseerd en herontworpen kan worden | Aanpasbaarheid, Stabiliteit(Verandermanagement) | |
Alternatieven | Mate waarin alternatieven beschikbaar zijn als het proces niet op de gebruikelijke wijze kan worden uitgevoerd |
| |
EFFICIËNTIE | Mate waarin het proces optimaal en zuinig omspringt met tijd (menskracht), geld en middelen |
| |
Automatiseerbaarheid | Mate waarin het proces geschikt is voor uitvoering met of ondersteuning door een informatiesysteem |
| |
Handmatige uitvoerbaarheid | Mate waarin het proces geschikt is voor handmatige uitvoering | Manuele uitvoering | |
Snelheid | Mate waarin het proces snel en efficiënt doorlopen kan worden door (ervaren) medewerkers | Efficiëntie,Stroomlijning | |
Doorlooptijd | Tijd die minimaal verstrijkt voor doorlopen van het gehele proces |
| |
Bewerkelijkheid | Totaal benodigde medewerkersuren voor doorlopen van het proces | Bewerkingstijd, Tijdsbeslag | |
Middelenbeslag | Mate waarin het proces beslag legt op mensen, verwerkingscapaciteit (systemen, netwerk), papier en andere middelen |
| |
Integratie | Mate waarin het proces aansluit bij andere processen en het gehele bedrijfsproces | Inpasbaarheid | |
BESTUURBAARHEID | Mate waarin het proces transparant, meetbaar en bestuurbaar is en mogelijkheden biedt tot tracering en controle door derden |
| |
Wendbaarheid | Mate waarin het proces of de organisatie door het management (bij)gestuurd kan worden zonder het proces te veranderen (zie daartoe Wijzigbaarheid) en zonder negatieve consequenties voor doelmatigheid, etc. | Stuurcyclus | |
Standaardisatie | Mate waarin het proces en de beschrijving ervan aansluit bij (internationale) standaarden en referentiemodellen, zoals ISO, ITIL, EFQM | Zie ook Uniformiteit | |
Uniformiteit | Mate waarin het proces op dezelfde wijze is ingericht en beschreven als vergelijkbare en aansluitende processen in de organisatie (geen onnodige verschillen) | Zie ook Standaardisatie | |
Controleerbaarheid | Mate waarin het proces en de invoergegevens controleerbaar en meetbaar zijn voor derden, zoals EDP-auditors en beveiligingsdeskundigen | Meetbaarheid, Auditability, Metrics (kentallen), kritische succesfactoren (KSF's) en key performance indicatoren (KPI's), management info, operationele audits. | |
ORGANISATIE | Mate waarin organisatie en medewerkers berekend zijn op het uitvoeren van de (bedrijfs)processen |
| |
Capaciteit | Mate waarin de organisatie over voldoende capaciteit in mensen en middelen beschikt om het proces uit te voeren |
| |
Taakverdeling | Mate waarin de in het proces beschreven taken concreet en adequaat zijn verdeeld en belegd, met inachtneming van competenties, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de medewerkers | Taken, Verantwoordelijkheden, Bevoegdheden | |
Deskundigheid | Mate waarin de medewerkers beschikken over kennis en ervaring met de ‘core business’ van de organisatie | Opleiding, systeem- en materiekennis, impliciete kennis (‘tacit knowledge’), vakmanschap | |
Motivatie | Mate waarin medewerkers met plezier en overtuiging zich inspannen voor de doelen van de organisatie |
| |
Zelfstandigheid | Mate waarin medewerkers en teams zelfstandig kunnen functioneren, ook als de hiërarchische aansturing wegvalt | Zelfstartend vermogen, zelfsturend vermogen, ‘zelfsturende teams’ | |
Stuurvermogen | Mate waarin de organisatie en het management daadwerkelijk sturend op (kunnen) treden aan de hand van gemeten prestaties | Terugkoppeling, Feedback, Zelfregulatie, Zelfevaluatie | |
Leervermogen | Mate waarin medewerkers en organisatie in staat zijn om (snel) nieuwe kennis en ervaring te vinden, te absorberen, te delen en toe te passen (lerende organisatie) | Kennismanagement, ‘lerende organisatie’ | |
Verandervermogen | Mate waarin organisatie en medewerkers in staat en bereid zijn nieuwe wegen in te slaan en op nieuwe kansen en bedreigingen in te spelen | Veranderingsvermogen, Wendbaarheid, Veranderbereidheid | |
Kostenbewustzijn | Mate waarin de medewerkers de financiële consequenties meenemen in hun handelen en hun afwegingen |
| |
Resultaatgerichtheid | Mate waarin medewerkers gericht zijn op het resultaat, en de werkwijze daarbij als middel zien | Output sturing, missie, visie | |
Bedrijfscultuur | Mate waarin geschreven en ongeschreven regels, attitude en omgangsvormen bijdragen aan de organisatiedoelstellingen | Machtscultuur, rollencultuur, taakcultuur, persoonscultuur |
Het Process and Organization Quality-model (POQ) voor kwaliteit van processen in organisaties omvat alle kwaliteitsaspecten van geautomatiseerde en niet-geautomatiseerde processen in organisaties.
De toegevoegde waarde van dit model hangt af van de mate waarin ook een stuk procesinrichting gedefinieerd of getoetst moet worden. Dat is in toenemende mate het geval: implementatiemanagement en procesinrichting hebben zich een terechte plaats verworven binnen of naast IT-projecten.
In een deelproject ‘Implementatie' of ‘Proces en Organisatie', bijvoorbeeld. De implementatiemanagers van het project kunnen gelijktijdig procesmanager zijn in de lijnorganisatie en de uitvoerende proceseigenaren en teamleiders aansturen.
Het model kan als referentiekader en checklist gebruikt worden om tot een volledige set te komen van relevante inrichtingsaspecten.
Spring naar de definities.